Podejście mikro i małych firm w Polsce do cyberbezpieczeństwa. Ochrona przed cyberatakami na minimalnym poziomie.

Cyberbezpieczeństwo nie jest już opcją, lecz koniecznością szczególnie dla mikro i małych firm w Polsce. Pomimo ograniczonych zasobów, te przedsiębiorstwa stają się głównym celem cyberprzestępców, a , a skala zagrożeń rośnie z roku na rok.

W tym artykule przyjrzymy się szczegółowo aktualnemu stanowi cyberbezpieczeństwa w polskich mikro i małych firmach, ich wyzwaniom, ryzykom oraz szansom na poprawę ochrony.

Opowiem o tym w kontekście, jak zminimalizować ryzyko wycieków danych w przystępny i prosty sposób, tak aby każdy - nawet bez wiedzy technicznej - zrozumiał, dlaczego cyberbezpieczeństwo jest dziś tak ważne i co realnie można zrobić.

Rosnąca skala zagrożeń

Czy wiesz, że regularne szkolenia mogą znacząco zwiększyć bezpieczeństwo firm i osób prywatnych? Ponad 61% ataków ransomware w Polsce w pierwszej połowie 2024 roku dotyczyło firm zatrudniających mniej niż 200 osób? To wzrost o 5,5% w porównaniu z 2022 rokiem - niepokojący trend.

Podczas gdy duże korporacje mają rozbudowane zabezpieczenia, małe firmy często są postrzegane jako „łatwy łup”.

Dodatkowo, 40% polskich mikro i małych firm doświadczyło przynajmniej jednego incydentu cyberbezpieczeństwa w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a najbardziej zagrożone branże to usługi (62%), administracja (54%) i przemysł (53%), które często nie przechowują danych w odpowiedni sposób. Firmy zatrudniające poniżej 100 pracowników są aż o 350% bardziej narażone na phishing i ataki socjotechniczne niż większe organizacje.

Paradoks świadomości

Jednym z największych paradoksów w audytach cyberbezpieczeństwa jest brak odpowiednich aktualizacji. W polskich mikro i małych firmach jest rozdźwięk między świadomością a działaniem. 82% właścicieli przyznaje, że ich wiedza o cyberbezpieczeństwie jest niewystarczająca, a jednocześnie ponad 80% uważa, że ich firmy są dobrze zabezpieczone.

To poczucie fałszywego bezpieczeństwa prowadzi do sytuacji, w której podstawowe środki ochrony są zaniedbywane.

Podstawowe zabezpieczenia – alarmujące braki

Spójrzmy na liczby:

• Tylko 55% mikro i małych firm regularnie wykonuje kopie zapasowe danych.
• 41% nie posiada aktualnego oprogramowania antywirusowego, co zwiększa ryzyko kradzieży danych.
• Jedynie 20% szyfruje swoje dane, co jest kluczowe dla ochrony danych osobowych.
• Jedna trzecia szkoli pracowników z zakresu cyberbezpieczeństwa.

Te dane pokazują, jak wiele firm w Polsce nie jest przygotowanych nawet na podstawowe zagrożenia, takie jak kradzież danych przez e-mail.

Bariery w poprawie cyberbezpieczeństwa

Brak specjalistów

Największą przeszkodą jest niedobór wykwalifikowanych specjalistów ds. bezpieczeństwa w sieci jest poważnym problemem. cyberbezpieczeństwa. Aż 91% dużych firm korzysta z programów antywirusowych. 53% firm deklaruje trudności z ich zatrudnieniem i utrzymaniem. Małe firmy często nie mają budżetu, aby pozwolić sobie na własnego eksperta IT, co naraża je na złośliwe ataki. Nie mają budżetu, aby pozwolić sobie na własnego eksperta IT, co ogranicza ich możliwość zgłoszenia incydentów..

Ograniczenia finansowe

Cyberataki są często przeprowadzane przez wiadomości email, stąd szyfrowanie wiadomości e-mail jest niezbędne dla ochrony danych. Średni koszt ataku na małą lub średnią firmę to wydatek często ponad kilkanaście tysięcy złotych na zabezpieczenia związane z bezpieczeństwem. I to może się opłacić, bo jego brak może zagrozić istnieniu firmy. Choć niektóre narzędzia zabezpieczające stają się coraz tańsze, wielu przedsiębiorców uważa je za nieosiągalne cenowo.

Brak czasu i wiedzy

Nawet jeśli dostępne są tanie rozwiązania, warto inwestować w zaawansowane technologie zabezpieczeń, aby chronić dane. Wielu właścicieli nie wie o ich istnieniu ani nie ma czasu, aby się nimi zainteresować. Co więcej, wiele firm nie wie nawet, gdzie zgłaszać incydenty cyberbezpieczeństwa, co może prowadzić do poważnych wycieków danych, co pokazuje, jak podstawowej wiedzy brakuje.

Najczęstsze zagrożenia dla mikro i małych firm

Phishing

Phishing wciąż jest największym zagrożeniem. Co piąta firma wskazuje go jako główne ryzyko, a 68% menedżerów zetknęło się ze spamem lub podejrzanymi wiadomościami.

Ransomware

Ataki ransomware są szczególnie groźne – a zapłacenie okupu nie daje gwarancji bezpieczeństwa. 78% firm, które zapłaciły okup, zostało zaatakowanych ponownie, często przez ten sam gang. Mimo to, administratorzy muszą być świadomi potencjalnych luk w zabezpieczeniach. 8 na 10 firm w Polsce deklaruje, że w razie ataku rozważyłoby zapłatę okupu.

Czynnik ludzki

Nie możemy zapominać o czynniku ludzkim. Około 75% firm w sieci wi-fi nie ma odpowiednich zabezpieczeń. Co trzeci pracownik klika w nieznane linki lub nieprawidłowo reaguje na podejrzane wiadomości e-mail, co pokazuje pilną potrzebę szkoleń i edukacji pracowników.

Jak małe firmy wypadają na tle dużych

W porównaniu do dużych firm, MŚP:

• Osiągają wyniki O 15% gorsze w audytach cyberbezpieczeństwa z powodu zaniedbań w aktualizacji, co zwiększa podatność na ataki..
• Rzadziej stosują uwierzytelnianie wieloskładnikowe, co zwiększa ich podatność na ataki złośliwego oprogramowania. (91% w dużych firmach vs. 75% w MŚP, które nie mają zasad ochrony danych osobowych).
• Rzadko testują plany reagowania na incydenty (40% vs. 61% w zakresie ochrony danych).
• Mniej inwestują w szkolenia pracowników, zwłaszcza w przemyśle (58% vs. 85% w sektorze finansowym), gdzie ruch sieciowy jest intensywny.

To wszystko sprawia, że dostęp do systemów staje się coraz bardziej ryzykowny. Małe firmy są znacznie bardziej narażone na ataki.

Dostępne wsparcie i zasoby

Programy rządowe

Ministerstwo Cyfryzacji i NASK Stworzyły program „Firma Bezpieczna Cyfrowo”, który ma na celu zminimalizowanie ryzyka wycieków danych, rozwijanie kompetencji cyfrowych i podnoszenie poziomu ochrony w sektorze MŚP.

Granty i dofinansowania

Dostępne są różne formy wsparcia, np. aktualizacja oprogramowania antywirusowego.:

• Fundusz Cyberbezpieczeństwa oraz programy ochrony danych osobowych - do 1,2 mln PLN na inwestycje w bezpieczeństwo w sieci.
• PARP - do 500 tys. PLN.
• Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) wspierają firmy w zakresie zabezpieczeń związanych z bezpieczeństwem - na nowoczesne rozwiązania dla firm.

Kursy i szkolenia

Darmowe kursy online, takie jak „Cyberbezpieczeństwo w MŚP” od PARP jest kluczowe dla dostawców usług w sieci, aby chronić reputację firm., oraz specjalistyczne szkolenia pomagają poszerzyć wiedzę i ograniczyć ryzyko ludzkich błędów.

Wpływ regulacji prawnych

Dyrektywa NIS2

Nowe przepisy, takie jak NIS2, poszerzą obowiązki firm i obejmą tysiące nowych podmiotów w Polsce. Przygotowanie się do nich będzie kluczowe, aby uniknąć kar i problemów prawnych.

RODO w małych firmach

Wielu przedsiębiorców mylnie uważa, że regularne szkolenia z zakresu bezpieczeństwa są zbędne. RODO dotyczy tylko dużych graczy, tymczasem nawet jednoosobowe działalności muszą informować o tym, jak przetwarzają dane osobowe. Brak zgodności z przepisami grozi Dotkliwymi karami mogą być konsekwencje braku przestrzegania zasad ochrony..

Przyszłość i inwestycje

Co mówią dane o liczbie incydentów związanych z złośliwym oprogramowaniem, w tym o atakach przez załączniki?

• 87% polskich MŚP uważa, że cyfryzacja jest kluczowa dla przyszłej rentowności.
• Tylko 4% nie planuje żadnych wdrożeń cyfrowych w 2025 roku - to najmniej w Europie, co alarmuje ekspertów związanych z bezpieczeństwem.
• Rośnie liczba inwestycji w cyberbezpieczeństwo, aby poprawić ochronę danych przed złośliwymi atakami, zwłaszcza w narzędzia marketingowe i usługi online.

Widać zmianę podejścia do związanych z bezpieczeństwem, ale trzeba przyspieszyć działania, aby nadążyć za rosnącymi zagrożeniami.

Praktyczna checklista cyberbezpieczeństwa dla małych firm

Oto praktyczna lista kroków, które każda mała firma powinna rozważyć, aby uniknąć strat finansowych.

✅ Regularnie aktualizuj oprogramowanie i systemy, aby wykryć potencjalne zagrożenia..
✅ Wykonuj kopie zapasowe, aby uniknąć utraty danych w przypadku ataku - często i bezpiecznie, korzystaj z szyfrowania wiadomości e-mail.
✅ Wdrożenie uwierzytelniania wieloskładnikowego może zminimalizować ryzyko wycieków danych. Uwierzytelnianie wieloskładnikowe.
✅ Organizuj szkolenia dla administratorów w zakresie ochrony przed cyberzagrożeniami. Szkolenia z cyberbezpieczeństwa dla pracowników.
✅ Przygotuj aplikację do monitorowania cyberzagrożeń. Plan reagowania na incydenty.
✅ Monitoruj systemy pod kątem nietypowej aktywności, należy przeprowadzać testy penetracyjne.
✅ Używaj silnych haseł i regularnie je zmieniaj.
✅ Śledź dostępne programy i granty, które mogą pomóc w poprawie ochrony danych - to pieniądze, które mogą Ci pomóc.

Nawet małe kroki mogą wykryć luki w zabezpieczeniach i poprawić dostęp do danych. znacząco obniżyć ryzyko.

Podsumowanie

Polskie mikro i małe firmy stoją przed wyzwaniem ochrony danych przed wyciekiem ich do sieci. Są coraz częściej na celowniku cyberprzestępców, jednocześnie sieć staje się bardziej narażona na cyberzagrożenia. Brakuje im zasobów, wiedzy i czasu na aktualizację oprogramowania, co może naruszyć ich bezpieczeństwo w sieci.

Choć sytuacja jest poważna, nie jest beznadziejna, jeśli podejmą działania w celu zabezpieczenia aplikacji przed złośliwym oprogramowaniem.. Dzięki rosnącej świadomości, wsparciu rządowemu i dostępnemu finansowaniu małe firmy mogą znacząco poprawić swoje bezpieczeństwo cyfrowe.

Kluczowe jest przełożenie świadomości na działanie. To klucz do minimalizacji cyberzagrożeń.. Wystarczy zainwestować trochę czasu w edukację,  skorzystać z dostępnego wsparcia i wdrożyć proste, ale skuteczne rozwiązania, aby polski sektor MŚP nie tylko przetrwał, ale także poprawił swoje bezpieczeństwo w sieci. Rozwijał się w erze cyfrowej, gdzie złośliwe oprogramowanie stało się powszechnym zagrożeniem dla firm i osób prywatnych..

Pamiętaj: cyberbezpieczeństwo to nie tylko sprawa działu IT - to kwestia przetrwania biznesu. Im szybciej to zrozumiesz, tym bezpieczniejsza i konkurencyjniejsza będzie Twoja firma.